Depremler hayatın bir gerçeği. Depreme dayanıklı yapılar inşa etsek de, yeni teknolojilerle depremleri erkenden tahmin etmeye çalışsak da kendimizi afetlerden tam olarak koruyamıyoruz. Gerek şehirlerimizin fay hatlarına çok yakın ya da üzerinde inşa edilmiş olması, gerek yapılarımızın altından geçen depremlerde oluşan balık kılçığını andıran yeni kırıkların oluşma ihtimali ve son olarak sağlıklı ve organize olmayan, hatta yeterliliği tartışılır yardım kuruluşlarımız deprem felaketlerinde can kaybı risklerimizi artırıyor. Orta ve büyük ölçekli her depremin sonrası hala hafızalarımızda tazeliğini korumaktadır.
Uçaklarda kullanılan Kara Kutu Sistemleri, kaza olsun ya da olmasın tüm verileri kaydeden sistemlerdir. Bir kaza olması durumunda bu kutulardaki veriler incelenerek kazaların nedenleri ve bir daha yaşanmaması için alınacak bir dizi önlem konusunda yol gösterirler. Bu mantık deprem afetleri için neden kullanılmasın? Bu kadar çok deprem felaketi yaşamış coğrafyamızda teknoloji ve yapay zeka bu kadar gelişmişken neden deprem felaketi ve sonrası için yüksek teknolojili bir sistem geliştirmeyelim diye düşündük. Deprem erken uyarı sistemleri henüz kendimizi güvenli bir alana taşımak için yeterli zamanı bize veremezken, depreme dayanıklı olsa bile yapılarımızın altından geçebilecek yeni fay kırıkları ihtimali bizi alternatif bir sistem düşünmeye zorluyor.
Deprem Kara Kutusu Fikri bu şekilde ortaya çıktı.
Öyle bir sistem yapmalıydık ki;
• Deprem olsun ya da olmasın, binalarımızın maruz kaldığı titreşimleri sürekli olarak izlemeli ve kaydetmeli,
• Tıpkı erken uyarı sistemleri gibi, bir depremin ilk titreşimini algılayabilmeli ve yıkıcı etkiler yapıya ulaşmadan önce bir dizi yan felaketi önlemek için uyarılar sağlayabilmeli,
• Darbe ve basınç altında sağlam kalabilmeli,
• Eğer büyük bir felaket olmuş ve yapı çökmüşse, enkaz altındakileri bulabilmeli,
• Elde ettikleri verileri bilim ve yardım kuruluşları ile paylaşabilmeli,
• Gelecekte yeni bilimsel teknolojilerin geliştirilmesi, erken uyarı sistemlerinin daha uzun süreler için uyarı verebilmesi, yapıların risklerinin önceden görülebilmesi ve yapay zeka algoritmaları için ham veri üretebilmeli,
• Çok az enerji tüketmeli ve çevre dostu olmalı,
• Elektrik kesilse bile en az 72 saat çalışabilmeli,
• Düşük maliyetli ve bütçe dostu olmalı.
Afet Kara Kutu Sistemi, yukarıda sayılan tüm özellikleri bünyesinde barındıran ve elektronik, yazılım, fizik, kimya, jeofizik ve makine mühendisliğini en üst düzeyde kullanan bir sistem olarak hayata geçirilmiştir.
Afet Kara Kutu Sistemi ilk olarak 2010 yılında Deprem Uzmanı Prof. Dr. Zafer AKÇIĞ ve Bilgisayar Uzmanı Ahmet ÇAĞLAYAN'ın ortak fikri olarak ortaya atılmış bir sistemdir. Mevcut teknolojinin yetersizliği nedeniyle 12 yıl boyunca sadece araştırma ve geliştirme projesi olarak kalmış ve teorik yapısı geliştirilmiştir. 2022 yılı itibariyle istenilen şartları karşılayabilecek elektronik teknolojisindeki gelişmeler sayesinde uygulamaya konulma imkanı doğmuş ve geliştirilmiştir.
Yapay Zeka Destekli Kişi Sayma ile binadaki kişi sayısını yüksek doğrulukla verir.
Tr
En